Buğday Pas Hastalığı İlaç Tavsiyesi
Buğday pas hastalığı, buğday bitkilerine zarar veren ciddi bir fungal(mantar) hastalıktır ve dünya genelinde buğday üretimini olumsuz etkileyebilir. Bu hastalık, buğdayın yaprakları, sapları ve başakları üzerinde lekeler ve püstüller oluşturarak bitkinin fotosentez kapasitesini azaltır ve verim kaybına neden açar. 3 ana türü vardır: Pas hastalığının sarı pas (Puccinia striiformis), kahverengi pas (Puccinia recondita), ve kara pas (Puccinia graminis).
Buğday Pas Hastalığı Türleri Çeşitleri ve Belirtileri
1. Sarı Pas (Puccinia striiformis):
– Sarı Pas Belirtileri: Yapraklarda ve yaprak kınlarında sarı-turuncu renkte uzunlamasına çizgiler halinde püstüller oluşur. Soğuk ve nemli koşullarda yaygınlaşır ve yayılır.
– Sarı Pas Etkisi, Bitkilerin fotosentez yapma kapasitesini ciddi şekilde düşürür ve zayıf başak oluşumuna neden olur.
2. Kahverengi Pas (Puccinia recondita):
– Kahverengi Pas Belirtileri: Yaprakların üst yüzeyinde küçük, yuvarlak, kahverengi püstüller oluşur. Sıcak ve nemli koşullarda gelişir.
– Bitkiye Etkisi: Yaprakların kurumasına ve erken dökülmesine yol açar, böylece tane dolumu ve verim azalır.
3. Kara Pas (Puccinia graminis):
– Kara Pas Belirtileri: Sap, yaprak, yaprak kını ve başaklarda büyük, siyah püstüller görülür. Hastalık sıcak ve kuru koşullarda hızla yayılır.
– Bitkiye Etkisi: Sapların zayıflamasına ve kırılmasına neden olabilir, bu da bitkinin tamamen ölmesine yol açabilir.
Pas Hastalığı Yönetim ve Kontrol
1. Kültürel Önlemler
– Dirençli Tohum Çeşitlerin Kullanımı: Pas hastalığına dirençli buğday çeşitleri ekmek hastalığın yayılmasını önlemede etkili bir yöntemdir.
– **Ekim Zamanı:** Erken ekim yapmak, bitkilerin hastalık basıncına karşı daha dirençli olmasını sağlar.
– **Tarlada Hijyen:** Hasattan sonra tarlada kalan buğday artıkları ve yabani otlar temizlenmelidir çünkü bunlar mantar için barınak olabilir.
2. **Kimyasal Kontrol:**
– **Fungisit Kullanımı:** Hastalığın belirtileri görülmeden önce veya görüldüğünde uygun fungisitlerle ilaçlama yapmak gereklidir. Fungisit seçimi ve uygulama zamanı hastalığın türüne ve yayılma durumuna bağlı olarak belirlenmelidir.
3. **Tarım Uygulamaları:**
– **Dönüşümlü Ekime Geçmek:** Farklı bitkilerle dönüşümlü ekim yapmak, pas hastalığının yaşam döngüsünü kırmaya yardımcı olabilir.
– **Sulama Yönetimi:** Aşırı sulamadan kaçınılmalı ve suyun yapraklarda birikmesi önlenmelidir.
Çiftçiye Ekonomik Etkileri, Buğday pas hastalığı, dünya çapında buğday üretiminde önemli kayıplara neden olabilir. Özellikle yoğun salgınlar, ciddi verim kayıpları ve ekonomik zararlar doğurabilir. Hastalığın kontrol altına alınmaması durumunda, hem çiftçiler hem de gıda güvenliği açısından büyük riskler ortaya çıkabilir.
Pas Hastalığı İlaç Tavsiyesi
Çiftçileri sorunları ve çözümleri Buğdaylarda Sarı pas (kınacık) hastalığı görülmeye başladı şuan bir hastalık göremedim tarlalarımda ama etrafta var ve hava yağışlı gidiyor hava sizce ilaç atmalı mıyım, en etkili en uzun süre koruyan ilaç hangisidir, pas ilacı atarken yanında buğdaylara faydası olacak başka bir şey atılır mı, atılırsa ne atmalıyım?
Pas Hastalığı İlaç Uygulaması
Çözüm Pas ilacı basitce tedavi amaçlı değil koruma amaçlı da atılmalıdır. Strobin ve azole içerikli pas ilacı tercih edilirse bitkinin yeşil kalma süresi uzar buna bağlı olarak fotosentez artışı olur, verim gluten hektolitre değerlerinde bir miktar artış görebilirsiniz. Mümkünse 150 gr opera max 2 kez uygulanmalı değilse tek seferde;
200 gr’dan aşağı düşmeden ilave 100gr potasyum sülfat Yaprak Gübresi
200 gr magnezyum sülfat
100 ml amino asit veya deniz yosunu
Holder de Bol su ile en az 50 santimetre yükseklikten yayıcı yapıştırıcı ile rüzgarsız çiğsiz havada atabilirsiniz.
Diğer Tavsiyeler, Tavsiye edebileceklerim (biraz pahalı, ama çok etkili), Accanto Plus (Corteva) ve Variano (Bayer) deneyebilirsiniz.
Ben Buğdaya Revycare uyguladım. Yanında insektisid olarak Lamdex (Lambda cyhalothrin) ayrıca çinko, potasyum, bor ve mikro element süspansiyonu verdim. Buğday Yapraklarında pas olmamasına rağmen Revycare’ i koruyucu amaçla uyguladım.
Pas ilacı yanında iz mineral(Combi, Çinko, Bor, Mangan v.b.) kullanmak tedavinin daha hızlı olmasını sağlıyor.
Pas ilacı, iz mineral ile karıştırılabiliyor bir kaç kez denedim.
Yabancı ot ilaçlarında ise ince yapraklı, kalın yapraklı ve kara yulaf ilacını karıştırıp atabiliyoruz.
Hastalık başlamışsa 15-20 gün arayla iki uygulama iyi olur.
2.ci uygulamadan 1 ay sonra nerdeyse hastalık tamamen tarladan kalkar.
Buğdayda erkenci ve geççi çeşitlerin gelişim süreçleri arasında 15-20 gün fark olabiliyor.
Hastalık mücadelesi yapılmayan yan taraftaki tarla 150 kg/dk biçerken biz 550 kg/dk buğday biçmiştik.
Sapa kalkma dönemi başladığında tarla gözlemlenmeye başlamalıdır.
Örnek olarak 10 dekar tarlanın iki dekarında hastalık etkili olarak kendini gösterse bile üstten iki üç yaprak renk değiştirir, ilaçlama ile tarla kurtarılabilir.
Taban gübresi atılmadan ekilmiş buğday varsa bitki daha dirençsiz oluyor( Yapraktan sık sık Fosfor beslemesi yapınız).
Buğdayın başlangıcı pancar gibi koyu yeşil olması gerekir
### Kaynaklar
– [Tarım ve Orman Bakanlığı](https://www.tarimorman.gov.tr)
– [International Maize and Wheat Improvement Center (CIMMYT)](https://www.cimmyt.org)